अनन्त चतुर्दशी र इन्द्रजात्रा पर्व मनाइँदै
काठमाडौँ। हरेक वर्ष भाद्र शुक्ल चतुर्दशीका दिन मनाइने इन्द्रजात्रा पर्व आज मनाइँदैछ । वर्षा र सहकालका देवताका रुपमा देवराज इन्द्रको पूजा–आराधना गर्दै यो पर्व आठ दिनसम्म मनाइन्छ ।
शत्रु पराजय भएपश्च्यात विजय उत्सवका रुपमा मनाउने गरिएको यस पर्व उपत्यका र आसपासका जिल्ला धुलिखेल, दोलखा लगायतका स्थानमा विभिन्न प्रकारका नाचगान, रथयात्रा र देवदेवताको पूजाआराधना गरी मनाइन्छ ।
प्रत्येक वर्ष भाद्र शुक्ल द्वादशीका दिन हनुमानढोका अगाडि धार्मिक विधिपूर्वक इन्द्रध्वजा सहितको लिङ्गो ठड्याइएपछि यो जात्रा प्रारम्भ हुने गर्दछ ।
यसरी ठड्याइएको लिङ्गोलाई ‘इन्द्रध्वजोत्थान’ भनिन्छ । लिङ्गोको फेदमा भैरवको पूजा गर्ने चलन छ ।
इन्द्रध्वजको पूजा गरी शक्ति प्राप्त गरी प्रदर्शन गर्ने पर्वका रुपमा इन्द्रजात्रालाई लिइन्छ ।यसअघि तान्त्रिक विधिद्वारा पूजा गरी काभ्रेको नालास्थित जङ्गलमा छाडिएको बोकाले छोएको रूख भाद्र शुक्ल द्वितीयाका दिन काटिन्छ ।
साइत हेरि उपत्यका भित्र्याएपछि एक रात भोटाहिटीमा राखी एकादशीका दिन विधिपूर्वक इन्द्रध्वजाको लिङ्गो तयार पार्ने गरिन्छ ।
त्यस्तै आजको दिनलाई अनन्त चतुर्दशी पनि भनिन्छ । अनन्तनाथ भगवान् विष्णु को पूजा आराधना गरी चोखो धागोमा अनन्त मन्त्रण गरी बाँध्नाले वर्षभर शुभ हुन्छ भन्ने जनविश्वास रहिआएको छ ।
यसैदिन राष्ट्रपतिबाट हनुमानढोका स्थित गद्दी बैठकबाट जीवित देवी श्री कुमारी, श्री गणेश र श्री भैरवको रथयात्रा नजर गर्ने परम्परा छ ।
प्रतिक्रिया