आजदेखि नयाँ आर्थिक वर्ष २०८२/८३ सुरु, यस्ता छन् कर र छुटका नयाँ व्यवस्था
आजदेखि नेपालमा आर्थिक वर्ष २०८२/८३ सुरु भएको छ। प्रत्येक वर्ष साउन १ गतेदेखि नयाँ आर्थिक वर्ष सुरु हुने प्रचलनअनुसार यो वर्ष पनि सुरु भएको हो। नेपाल सरकारले वि.सं. २०१८ देखि साउनमा आर्थिक वर्ष सुरु भई असारमा समाप्त हुने व्यवस्था कायम गरेको छ। त्यसअघि लेखापाल, राजस्व र खर्च प्रणालीका लागि निश्चित अवधि तोकिएको थिएन।
नयाँ आर्थिक वर्षले विशेषगरी सरकारी कारोबारसँग सम्बन्धित नीति तथा व्यवस्थाहरूमा परिवर्तन ल्याउनेछ। राजस्व, शुल्क, जरिवाना र अन्य प्रावधानहरू आजदेखि लागु हुनेछन्। सङ्घीय प्रणालीअनुसार सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहका सरकारहरूले सार्वजनिक गरेको बजेटको पूर्ण कार्यान्वयन पनि आजैदेखि सुरु भएको छ।
यद्यपि, विनियोजन ऐनअनुसार जेठ १६ गतेदेखि नै बजेट कार्यान्वयनको व्यवस्था भए पनि त्यतिबेला आवश्यक खर्चको अवस्था नरहेकोले पूर्ण कार्यान्वयन सम्भव भएको थिएन। साउन १ गतेदेखि भने सङ्घ सरकारका अधिकांश र प्रदेश तथा स्थानीय सरकारका सबै प्रावधान लागु हुनेछन्। भन्सार र अन्तशुल्कसँग सम्बन्धित व्यवस्था भने बजेट भाषणलगत्तै लागु हुने प्रचलन छ।
यस वर्षको बजेटमा सरकारले करका दरमा सामान्य परिवर्तन गरेको छ। केही व्यवस्था जेठ १६ गतेदेखि नै लागु भइसकेका छन् भने विलासिता करलगायतका केही प्रावधान आजदेखि कार्यान्वयनमा आउनेछन्। साथै, विभिन्न व्यवसाय र व्यक्तिहरूलाई प्रदान गरिएका कर छुटहरू पनि आजदेखि लागु हुनेछन्।
आयकरको स्ल्याबमा भने कुनै परिवर्तन गरिएको छैन। प्राकृतिक व्यक्तिले गर्ने आयमा १ देखि ३९ प्रतिशतसम्म कर तिर्नुपर्ने व्यवस्थालाई निरन्तरता दिइएको छ। व्यावसायिक संस्थाहरूले नयाँ आर्थिक वर्षका लागि छुट्टै बिलबिजक जारी गर्नुपर्ने प्रावधान पनि आजदेखि लागु भएको छ।
नयाँ आर्थिक वर्षको सुरुवातले सरकारको नीति, करका नयाँ दर र बजेट विनियोजनले समग्र अर्थतन्त्रमा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्ने अपेक्षा गरिएको छ। यी नीतिहरूले आर्थिक गतिविधि, व्यापार र लगानीको वातावरणलाई प्रभावित गर्नेछ।
प्रतिक्रिया